(SND) SAFRANBOLU (ILBARIT KÖYÜ
HASAN EFEN (1891-1915) (ÇAVUŞGİL)
hasan efendi,aynı kuşağın öğretmenlerindendir.mustafa çavuş ve emine hanımın oğlu olarak,1891 yılında ılbarıt köyünde dünyaya gelir.kendinden başka, 1887 doğumlu hamide (tahir tangül)ün annesidir.1897 doğumlu huriye (mehmet adnan erden)in annesidir.1899 doğumlu ali (alibıdık) (hasan rahmi saygın)ın babasıdır ve 1907 doğumlu hamide (şükrü kaya)nın eşidir.anneleri emine hanım ayranco hasan ağanın kızıdır.
hasan efendi,ilkokulu doğduğu köy ılbarıt'da mehmet cemil efendi de okur.rüşteyiyi okumak için,safranbolu'da ikamet etmekte olan,amacası katırcı hüseyin efendinin yanına gider.katırcı hüseyin yaklaşık 15 civarında katırları ile o zamanın kervan işini yapmaktadır.bartın,safranbolu ve safranbolu,kastamonu arasında,yük taşımacılığı yapar.her perşeme günü,kendini ona göre ayarlayarak,ılbarıt köyüne gelir.istanbul'dan,ılbarıt köyüne iaşe ve benzeri yardımları köyüne yollayan,fırıncı mustafa remzi'nin gönderdiklerini,bartın'da gemiden alır ve köyel ulaştırır.tabak-evi suyu olarak bilinen ve 1990 yıllarına kadar faal olan suyun köye gelmesi için öncülük etmiştir.köylüler zor yerlerden su kanalını açarken,hüseyin efendi,rum ustaları getirirek,yağlı algun denilen horasan sıva ile suyun köye gelmesini sağlamışkır.yalnız,masraflı olduğu için köylünün parası tükenmiş,su yaklaşık 4 yılı sarıahmet köyü civarına akmıştır.daha sonra,yyukarı pınar,taşönü pınarı ve cami şadırvanı olmak üzere,1945 yukarı ilkokulun açılmısı ile okulada su verilmiştir.
hasan efendi,safranbolu rüştiye mektebini bitirdikten sonra,kastamano öğretmen okulunuda bitirip,öğretmen olur.bu arada safranbolu'da okuduğu yıllarda tanıştığı,safranbolu eşraflarından bir ailenin kızı ile evlenir.fakat,evliliğinin daha bir kaç ayında,ülkede 'seferberlik' ilan edilir. 1914 birinci dünya savaşının başlaması ile birlikte,yedek subay olarak askere alınır.daha sonra,1915'te çanakkale savaşına dahil olur.savaşın tam anlamı ile kızıştığı bir zamanda,askerliğini yaptığı 125 alayda,çanakkale merkez tepe mevkiinde şehit olur.mezarı çanakkale şehitliğindedir.doğal olarak,eşinin şehit düştüğünü öğrenen hanımı,ismi bilmediğim için buraya aktaramıyorum.bir daha hiç evlenmez.yazları ılbarıt köyüne ve kışları,safranbolu'ya ailesinin yanına giderek ömrünü tamamlar.yaşamını eşinden kensine bağlanan aylıkla sağlar.
köyümüzde 1900 yılların başında,öğretmen olarak ve köyümüzün geçmişe dönük aydınlanmasını sağlayan,eski öğretmenlerini tanıtmaya çalıştım.bu bilgiler şahsımın genel bilgileri olup,hiç bir yerde yazılı değildir.daha başka yazılarda buluşmak üzere ve geçmişte kalanları saygı ile anıyorum.
