BOŞ EVLER
Ilbarıt-Karaşar Mah'de taş üzerine bir hat çalışması...Rumi (1336) Miladi(1920) yılında, İsmail Gürleyik tarafından yaptırılan evin giriş, avlu kapası üstüne yerleştirilmiş,ibrik şeklinde 'maşallah' ibaresi vardır. Ev daha sonra Abdullah Gürleyik tarafından betonarmeye çevrilmiştir.
Ev 1831 kayıtlarında yer almayan,Yamakgil olarak bilinen,Raşit ve Hasan,a aittir.Raşit tarafı söyünmüş olup,Karakaşgilden,Mehmet Avcı,ya,evin damadı,Mehmet Ali Özlü tarfından satılmıştır.llbarıt köyünün ilk öğretmeni,Mehmet Cemil Efendi,Raşit tarafında ikamet etmiştir.Raşit'in aynı zamanda,Bağlıca mah.de Kostak ve Kofur Hasangil olarak bilinen ailde bir kızı vardır ve Yunus Oğuz'un annesidir.Aynı zamanda Raşit,Karaşar Mah.den İbram Cavuş olarak bilinen İbrahim Kara'nın bacanağıdır.Birde bunların büyük abileri vardır İbrahim,Yamak Mustafa'nın 1894 babasıdır ve üç kardeş,İbrahim,Raşit ve Hasan,uzun süre İstanbul,Tophane semtinde ciğerci dükkanı işletmişlerdir.
Ev Musluoğullarından,Hüseyin tarafından yapılmıştır.Yapılış tarihi kesin bilinmesede,1840 yıllarına ait olup,Ilbarıt Köyünün en eski evlerindendir.Hüseyin,Musluoğullarından,Mustafa'nın oğludur.Mustafa,1791,oğlu Hüseyin 1827 doğumlu olup,Dendün lakaplı,Sarımuhtarın babası Mustafa 1850 ve kardeşi Göde lakaplı Ahmet'in 1864 babalarıdır.Hüseyin ve evi yoksulluk içinde bir katırla yaptırmış olup,Musluoğullarının Gödegil ve Sarımuhtargil fertleri bu evde doğmuştur.Daha sonra Göde Ahmet 1895 yılında bu günkü Sarımuhtargilin evini yaptırmış ve bağ değişiminde,yaptırdığı evi Sarımuhtargile vermiştir.Aile Musluoğullarının diğer fertleri Ahmet 1751 doğumlu ve Emistogil ve Kuruseyingili temsil eder ve Hüseyin,büyük ihtimalle Göde ve Sarımıhtargili temsil eden Mustafa ile ikiz kardeştir ve doğumları 1791 dir ve Hüseyin tarafı,Sülüğün Sarıoğlangil olarak bilinir,ama şu anda söyünmüştür.Küçük bir anekdot...
Çocukluğumdan beri boş olan evlerden biri,Ahmet Demiralp'ın evi...1940 yıllarda yaptırmıştır.Safranbolu'dan Rum taş ustaları gidince,bu ustalık yöre ustalarına kalmış...Temel yöre ustalarına ve ahşap kısım,yine Gayazalı Mehmet usta,bir oda hariç...Gayazalı Mehmet usta,7 kuşak bu mesleği sürdürmüş,en son oğullarından Mustafa usta,1990 yıllarda,Ayhan Karaman'ın evini yaptı...Ahmet Demiralp,gittiği Kastamonu Öğretmen Okulun'da,Şair ve Yazar Rıfat Ilgaz'la yolları kesişir ve birlikte öğretmen olurlar.Fakat Rıfat Ilgaz,daha sonra tekrar imtihana girerek,Gazi Üniversitesi,Türkçe Bölümü okuyarak,lise öğretmeni olur.1984 yılında,Safranbolu,Kavaklar Kahvesinde,Ahmet Demiralp,Şükrü Kaya ve Mustafa Alkan,bir araya gelrek eski günleri yad ederler.Bilindiği gibi,Ahmet Demiralp,Hababam Sınıfındaki,sözü geçen 'İnek Şaban' Rıfat Ilgaz'da boyu 180cm.ye yakın olmasına rağmen,Güdük Necmi'dir.
ILBARIT köyünde,bir evin kitabesi...Yaptıranlar,Ahmet ve İzzet kardeşler...Gardeyigil...Yapıldığı tarih,rumi 1325,mildi 1909...
ÜÇBÖLÜK(ILBRIT)KÖYÜ /SAFRANBOLU /2020
Bu tanıtım levhasını üzülerek çaktım.Nedini,temelden gayrı geriye hiçbir şey kalmadığı için.Oysa 'Kirazgil' 'Hacıömeroğullarına ' mensup bir aile...Benim çocukluğumda,ekip biçerlerdi ve Emine teyze köye yeni gelmişti.1960 yıllardan söz ediyorum ve Safranbolu'ya göçtüler.Oğul Hasan Esen evi yıkma kararı aldı ve yıktı,ahşap kısmını bir kamyona yükleyerek Safranbolu'ya getirdi.1963-64 seneleri olabilir.Oysa bi evde üst katta yanılmıyorsam iki oda bir çardak denilen salon ve alt katta bir oda daha vardı,babam Satı Demirsöz'ün anlatımı ile burada,kemaneci isiminde eşi ile birlikte biri yaşarmış ve kardeşi Cırtosman,lakaplı Osman Bağlıca Mah.ne içgüveyi gitmiş,her iki kardeş,ileri derecede keman icra ederlermiş ve nereden nereye...
Yaklaşık bir asıra kadar yaşadı.Hayata küsmedi.36 ay askerlik,İkinci Dünya Savaşı çıktığında,bir yıl Zonguldak'da ihtiyat askerliği ve 18 ay İmralı'da hapis yatmış 1948 yıllarında.Adam filan öldürmemiş,sırf çalgı icra ettiği için evinde dahi çalgı icra etmesine,bazı komşular karşı çıkmış.Çalgı icra etmemesi için,sağa sola şikayette bulunmuşlar,ama babam sürekli haklı çıktığı halde,babama pusu kurmuşlar,dahası saldırıya geçmişler tek başına kendini korumaya çalışmış,ama arkası olmadığı için suç üzerine yüklenmiş ve 18 ay hapis...Yeğenime bu dünyaya doymadan gidiyorum demiş.Her çalgıyı kendi kendine öğrenmiş.Bağlama,keman ve zurnanın yanında davul yapım ustası...Çocukluğumda çevre köylerden davul yaptırmaya gelirlerdi.Kucağındaki bağlamayı,1950 yılında yapmış ve halen icra ediliyor.Fotoğrafı 1976 yılında Van-Erciş'te askerken bana göndermişti ve 66 yaşındaydı.O kadar çekmesine rağmen saçlarına ak henüz düşmemişti.1930 yıllarında Aşık Veysel,Erzincan'lı Şerifi tanımış...İstanbul Hasköy semtinde fırın işçisiyken,o Yıllarda İstanbul'un Beldiye Başkanı ve Valisi olan Porf.Dr.Fahrettin Kerim Gökay,kendisi ile sohbet etmeye gelirmiş.2 yıl yatalak yattı ve 09.Temmuz.2009'da yaşama veda etti...Babam Satı Demirsöz...Saygı ile anıyorum.
YUSUFGİL başta maşallah ve hemen altında rumi 1335,miladi 1919 ve Hicri 1338,o yıllarda rumi ve hicri yıl arasında 3 yıl fark varmış,şu anda bu sayı 6 yıl...En altta ise evi yaptıran kişi Hafız Mehmet yazmaktadır.
Sökülüp bir yerden,bir yere mote edilebilen bir tahıl ambarı...ILBARIT KÖYÜ...1890 yılında,Katırcı Hüseyin tarafından yaptırılmıştır.
Rum taş ustaları tarafından yapılmış bir pah...Değirmencigilin evi...
Rum taşustaları tarafından yapılmış bir pah,Akkuşgil,Hasan Çavuşun evi,1890 lı yıllar...
Safranbolu,Ilbarıt Köyünde,Aşağıpınar Köy çeşmesi ve Karamehmetoğullarına ait iki ev Yusufgil,solda yıkılmadan önceki ev ve sağdaki,yusuf efendi tarafından 1895 yılında tek katlı olarak yapılan ve öğretmen Mehmet Ata Doğan'ın 1930 yıllarda yaptırdığı ikinci katlı hali...
Aslen İbrahimbeyoğlu bilinen ve İbrahimbeyoğlu Abdullaha ait olan ev,dede Hüseyin Avni Aksoy'un bu eve içgüveyi girmesi ile ev Karamehmetoğlu,Hüseyin Avni Aksoy adı ile anılmaktadır.
Muslugil ait üç ev,solda Sarımuhtargil,(Zoryuseyingil)sağda Emistogil,arada görünen,Kuruseyingilin yıkılan evi...
Dışının sıvası hariç,tamamen taş duvar dahil Ilbarıt ustalarının 1954 yılında yapmış olduğu,aslen Hacıömeroğullarından olan,Sabri Yaşar'a ait ev...
Karadeliğullarına,Aşağı 'Meyremgil' ve ilerde Mollabekiroğlları 'Karakaşgile' ait iki ev...
Yer Hacılarobası, Çatal in diye bilinen,poflagonya dönemine ait bir kaya mezarı...Yaklaşık 2500 yıllık...Sağ olsunlar define kaçakçıları,yıllardır kendi kendini koruyan kaya mezarını oldukça tahrip etmişler.Üst kısımında heykelimsi ve kulak biçiminde bir görüntü vardı,onu dinamitle düşürmüşler ve gövde kısmına hilti ile delik açarak dinamitlemişler.
Safranbolu ,Ilbarıt Köyünde,Mehmet Eli Efendilerin evinin kitabesi, Rumi 1339,miladi 1923 ve Hicri 1341...
Yukarıdaki tarih, bir zamanlar Ilbarıt Köyünün,Çamaşırhanesi olan 'Asma' nın yapılış tarihidir. Babam Satı Demirsöz'ün anlatımı ile buradaki su bir insan bacağının kalınlığı kadar akmakta iken, şimdi oldukça azaldı. Biz ilkokula giderken, okulda köyün ortak mallarından söz edilirdi. 1)Köy Çeşmesi 2) Çamaşırhane 3) Köy Koruluğu 4) Köy Mezarlığı gibi...Bu bazı köylerde, Köy merası ve Köyün Yaylası olarak değişmektedir. Doğal olarak bunlardan geriye fazla bir şey kalmadı, Köy Çeşmesi ve Köy Mezarlığı dışında...Asma üstü kapatılarak bir iki ailenin aynı anda çamaşır yıkayacağı konumuna 1937 yılında yapılmıştır ve köylüler sıra ile burada çamaşırlarını yıkarlardı...Bizim çocukluğumuzda
