ESAMİLERİ.ILBARIT,BAĞLICA,KARAŞAR
Kısa bir bilgi,burda ailelerin ilkleri yazılmıştır. bu şecere defteri 1983 yılında ,ilköğretim müfetişi,abdülkadir özer tarafından bize verildiğinde üzerinden 75 yıl gibi bir zaman geçmişti. şimdi ise son tutulduğu tarihin üzerinden 111 yıl ve ilk tutulduğu tarih 169 yıl...defter 1850 yılları ve 1908 yılları arasında tutulmuş olup,belkide türkiye'nin hiçbir köyünde böyle bir kayıtın kaldığını sanmıyorum. daha önce defter başkalarına gösterilsede sonuç alınamamış ve babam satı demirsöz'le 1983-87 yılları arasında türkçeleştirdik. sadece iki aileyi belirleyemedik.saygılarımla....
HACIÖMEROĞULLARI;ILBARIT
1)hacıömeroğlu hüseyin (1841) dokzangil.
2)hacıömeroğlu satılmış (1880) aligülügil
3)hacıömeroğlu mehmet (1829) bilinmiyor
4)hacıömeroğlu süleyman (1862) eminegil
5)hacıömeroğlu mehmet (1852) kahvecigil
6)hacıömeroğlu ahmet (1869) ayrancıgil
7)hacıömeroğlu izzet (1874) beşirgil
8)hacıömeroğlu ahmet (1833) gardeyigil
9) hacıömeroğlu mehmet (1857) kulagil
10) hacıömeroğlu mustafa (1856) faslıgil
11) hacıömeroğlu ali (1859) kazıkaligil
12) hacıömeroğlu mustafa (1842) kemanecigil
13)hacıömeroğlu osman (1832) cırtosamgil- bağlıca
14) hacıömeroğlu ali (1874) kirazgil
15) hacıömeroğlu osman (1864) yanıkgil
16) hacıömeroğlu hüseyin (1865) sarıhüseyingil
HACIALİOĞULLARI ;ILBARIT
1) hacıalioğlu mustafa ( 1844 ) çavuşgil
2) hacıalioğlu hasan ( 1882) keleşgil
3) hacıalioğlu ali ( 1830) alimolalgil
4) hacıalioğlu mustafa ( 1822) güngörmezgil
5) hacıalioğlu emin (1838) fısfıshafızgil
6)hacıalioğlu hasan (1839) havaşgil
7) hacıalioğlu osman (1864) elişgil
8)hacıalioğlu hüseyin (1879) güdükgil
9) hacıalioğlu osman (1830) osmançavuşgil
10) hacömeroğlu mehmet (1868) irabegil
11) hacıömeroğlu mehmet (1862) delihüseyingil
HASANOĞLU ;BAĞLICA
1. hasanoğlu mustafa (1845) hasangil
2. hasanoğlu mehmet (1874) gostakgil
3. hasanoğlu ramazan (1852) hacıhamzagil
MOLLAHASANOĞLU ;BAĞLICA
1. mollahasanoğlu halil (1842) cıdıkgil
2. mollahasanoğlu mustafa (1852) tulummıstangil
3. mollahasanoğlu ismail (1858) bilinmiyor
4. mollahasanoğlu şakir (1864) cemükgil
KARAMEHMETOĞLU : KARAŞAR
1. karmehmetoğlu hüseyin (1852) karabekirgil
2. karamehmetolu mehmet (1866) alibeygil
3. karmehmetoğlu mustafa (1855) berbergil
4. karamehmetoğlu ahmet (1844) kocagözg
KARAMEHMETOĞLU : ILBAR
1. karmehmetoğlu yusuf (1862) yusufgil
2. karamehmetoğlu salih (1864) körzeligil
ORTAKÇIGİL :BAĞLICA
1. ortakçıoğlu hamide (1874) ortakçıgil
MOLLAMUSTAFAOĞLU : ILBARIT
1. mollamustafaoğlu ahmet (1860) iyipgil
2. mollamustafaoğlu hüseyin (1862) mehmetaliefendigil
SÜLEYMANBEYOĞLU :ILBARIT
1. süleymanbeyoğlu hüseyin (1842) hürükızgil
2. süleymanbeyoğlu süleyman (1864) kepçegil
3. süleymanbeyoğlu süleyman (1862) sülüğünsarıoğlangil
4. süleymanbeyoğlu ismail (1868) acumukgil
5. süleymanbeyoğlu kadir (1872) kelkadirgil
6. süleymanbeyoğlu hüseyin (1842) fiyseyingil
7. süleymanbeyoğlu mustafa (1842)karbacakgil
TANKIROĞLU : ILBARIT
1. tankıroğlu salih (1855) döndügil
2. tankıroğlu halil (1862) esami bilinmiyor
GÖKMENOĞLU ILBARIT
1)gökmenoğlu ibrahim (1858) yamakgil
2) gökmenoğlu raşit (1864) körraşitgil
3)gökmenoğlu hasan (1867) yamağınhasanıgil
kütükçüoğlu : ılbarıt
1. kütükçüoğlu emin (1847) hatıpgil
2. kütükçüoğlu hüseyin (1831) hüsükgil
HACIHAMZAOĞLU : ILBARIT
1. HACIHAMZAOĞLU MEHMET (1838) ZAİMGİL
KARAİBRAHİMOĞLU :BAĞLICA
1)karaibrahimoğlu mehmet (1855) kocaseyingil
2)karaibrahimoğlu ibrahim (1862) okumuşgil
kuruhaliloğlu :ılbarıt
1. KURUHALİLOĞLU MUSTAFA (1837) AKKUŞGİL
MUSLUOĞLU : ILBARIT
1. musluğlu mustafa (1850) sarımuhtargil
2. musluoğlu ahmet (1864) gödegil
3. musluoğlu mehmet (1856) emistogil
4. musluoğlu osman (1836) kuruseyingil
5. musluoğlu ömer (1865) deliahmetgil
AKMUSTAFAOĞLU : KARAŞAR
1. akmustafaoğlu mustafa (1795) gıdavagil
2. akmustafaoğlu ismail (1842) kistirliçavuşgil
MOLLABEKİROĞLU :ILBARIT
1. mollabekiroğlu emin (1821) karakaşgil
2. mollabekiroğlu osman (1825) değirmencigil
3. mollabekiroğlu mustafa (1830) dabazgil
SARIİBRAHİMOĞLU :ILBARIT
1. saribrahimoğlu mehmet (1867) şıkkıdıgil
2. sarıibrahimoğlu salih (1861) pürdegil
KADOĞLU :ILBARIT
1. kadıoğlu ismail (1879) softagil
2. kadıoğlu ahmet (1852) pehlivangil
3. kadıoğlu mustafa (1863) hecelligil
4. kadıoğlu ibrahim (1953) kosbatargil
İBRAHİMBEYOĞLU : ILBARIT
1. ibrahimbeyoğlu abdullah (1852) mıstabeyoğlugil
KARADELİOĞLU :ILBARIT
1. karadelioğlu ibrahim (1855) meyremgil
HACIHASANOĞLU :BAĞLICA
1. hacıhasanolu mehmet (1891) civişgil
MUSAOĞLU :ILBARIT
1. musaoğlu haşim (1872) haşimgil
TAVŞANCIOĞLU :ILBARIT
1. tavşancaıoğlu abdullah (1826) ipiçürükgil
iki asır öncesi ılbarıt köyü kayıtlarında olup bu gün esamesi olmayan dört aile
hoşafçıoğlu :ılbarıt
1. hoaşafçıoğlu ahmet (1806) esamisi bilinmiyor
HACIŞABANOĞLU : ILBARIT
1. hacışabanoğlu satılmış (1861) esamisi bilinmiyor
2. hacışabanoğlu mehmet (1786) esamisi bilinmiyor
NAKİOĞLU :ILBARIT
1. nakioğlu hasan (1796) esamisi bilinmiyor
DALKIRANOĞLU : ILBARIT
dalkıranoğlu mustafa (1791) esamisi bilinmiyor
ILBARIT KÖYÜ
ılbarıt köyüne cami 1870,yılında yapılmıştır.cami öncesi 'köy-odası' ve 'köy-mektebi' vardır,fakat yazılı bilgi olmadığı için, köy-odası ve mektebinin ne zaman yapıldığı bilimemektedir.
aynısı hacılarobası köyündede vardı, hacılarobası köyündeki yıkılıp yerine yenisi yapıldı.bizdeki ise,çeşitli tadilatlar geçirdi ve 2009 tarihinde tamamen yanıp yenisi yapıldı.
köy mektebinde,eskiden hafızlık ve imamlık üzerine dersler verilirken,mehmet cemil efendi hocanın gelmesi ilie diğer derslerde,devreye girdiği biliniyor.hatta burdan mezun olanlar,daha sonra istanbul dahil çeşitli medreselerde eğitim görmüşlerdir.fıs fıs hafız (mehmet mutlu) gibi...
cumhuriyet önceside köy mektebinde eğitime devam edilmiş.o yılları babam satı demirsöz şöyle anlatırdı.okur yazar örneği çevre köylerde bizde ve hacılarobası köyünde olduğu için,ovacık'ın köylerinden bize,gurbet ve asker mektubu yazdırmaya gelinirdi.hocamızda,kuzyaka'dan telli lakaplı ve abdülkadir özer'in babası mehmet özer, gelenlerin mektuplarını yazıverin diye bizlere görev verirdi.
köy mektebinden daha önce mezun olup,medrese eğitiminden sonra ilk öğeretmen olanlar,hüseyin avni aksoy,mehmet ata doğan ve hasan tahsin erden'dir.cumhuriyetin kurulması ile mustafa remzi sponsorluğunda, kastamonu öğretmen okuluna gönderilen,ahmet demiralp,şükrü kaya,ibrahim ünal ve mustafa algan'dır.
köy mektebi,mehmet ata doğan'ın köye öğretmen olarak atanması ile 1931'den,karamanbaşı mevkiinde 1934 yılında yapılan 'akbulak-ilkokulu' üç köyü kapsayan okul olarak hizmete açılmıştır.sırasıyla,ılbarıt,(üçbölük)hacılarobası,o yıllarda geren köyü hacılarobasına bağlı mahalle olduğu için,hacılarobası esmase okunuyordu. ve sarıyan (gündoğan)köyü....o yıllara ait okul kayıt defterleri,köy müzesinde bulunmaktadır.daha sonraları 1945 yılında sözü edilen üç köyde köy bünyesinde okullar açılmıştır.
1. KARYE-İ ILBARIT TABİ KAZA-İ ZA'FERANBORLU...
bundan yaklaşık iki asır öncesi,padişah 2.mahmut döneminde, nüfus sayımı yapılmış.bilindiği gibi 2.mahmut,osmanlı imparatorluğunun en acımasız padişahlarındandır.yeniçeri ocağını kapatıp (asakir-i mansüre)adı alıtında bir ordu kurup,askerlik yaşını 16 ya indiriyor.
iki asır öncesi,ılbarıt köyü,merkez ılbarıt,bağlıca ve karaşar dahil 49 hane olup,daha sonra babam satı demirsöz'le türkçeleştirdiğimiz,1908 yılına kadar tutulmuş köy kayıt defterindeki incelemelerime göre,iki asır öncesi,köyümüz esamesinde bulunan (dalkıranoğulu) (nakioğlu) (hacışabanoğlu) ve (hoşafçıoğlu) ya devşirmeye uğramış yada,söyünmüştür.
yine iki asır öncesi,bağlıcada (hacıhasanoğlu-civişgil) karaşar'da (akmustafaoğlu-gıdavagil) (akmustafaoğlu_kistirliçavuşgil) yok
merkez ılbarıt köyünde (mollabekiroğlu-karakaşgil,değirmencigil ve dabazgil), döndügil (tankıroğlu-iki sülale) , (kütükçüoğlu- hatıpgil ve hüsükgil) (ibrahimbeyoğlu-yukarı meyremgil) (karadelioğlu-aşağımeyremgil) gibi sülaler yok.
yine o yıllarda, nüfus sayamandı kadınları yok saydıklarından dolayı,ev kadınları ve kızları kayıt altına almamışlar.
örneğin (akkuşgil,kuruhaliloğlu,baba halil ve oğul abdullah ve birde anneyi sayarsak,üç kişiler,daha sonra abdullah'ın mustafa diye bir oğlu olmuş,bu günkü esami,mustafa'dan doğup,bu günlere gelenlerdir.)
iki asır öncesi 49 hanenin nüfusu erkekler bazında 180 buna kadın ve kız çocuklarını eklersek 300 yakın.geriye dönüp baktığımızda ise,ılbarıt köyü eski bir yerleşim yeri olmasına rağmen türklerin buraya gelişi 17 asırın ortaları ve sonları olabilir.çünkü bizim sülale (musluoğuları,üç kardeşten ibaret,ahmet 1751 doğumlu,ahmet'ten,feyzullah ve hüseyin oluyor.feyzullah'tan -emistogil,hüseyin'den,kuruhüseyingil) musluoğlu,mehmet bin hasan, 1791 doğumlu,oğlu mustafa 1806,doğumlu (zorluhüseyingil ve gödegil) ve musluoğullarından bir sülale söyünmüştür. o söyünmüş evin yerine,gödegilden,hasan yıldırım ev yapmıştır.
ılbarıt köyünün ilk resmi öğretmeni olan,balcıoğlu mehmet cemil efendi...
doğum yeri hasan ve ülfet'ten olma,rumi 1281 miladi 1865 bulgaristan -filibe....
eşi emine hanım,mustafa ve zehra'dan olma rumi 1291 bursa...
kızı behice ,mehmet cemil ve emine'den olma,rumi 1310 miladi 1894...
eşinin teyzesi nefise hanım,baba seyitali anne bilinmiyor.rumi 1262 miladi...1846 bursa...
okur yazar sıpyan (çocuk) muallimi olan mehmet cemil efendi.hüdevandigar (bursa'nın eski ismi) vilayeti nüfus idaresinden aldığı 4.mart.1313 (1897)tarihinde aldığı teskere osmaniye mucibince (icab)ca ılbarıt köyü yabancı defterine kayıt edilmiştir.
mehmet cemil efendi ayrıca batı eğtimi aldığı için,o yılların yaygın dili olan fransızcayı bilmektedir.1900'lerin başları ve ortaların da ılbarıt köyüne gelen mehmet cemil efendi,hüseyin efendi,hüseyin avni aksoy,hasan efendi,hasan fehmi erden ve ata efendi,mehmet ada doğan,gibi öğrencilerini ileri derecede eğitirek o yılların öğretmen ve kadıların (hakim)lerin yetiştiği medrese eğitime göndererek,eğitimci olmalarını sağlamıştır.
ayrıca mehmet cemil efendi,kız çocuklarında okutmuştur.
kaynakça...satı demirsöz (1910-2009) recai demirsöz (1956.....)cevirisi....
20 küsur yıl öncesi,29.ekim.1999 tarihinde,köyümüzde safranbolu kaymakamlığınca,kültür ve sanat merkezi kurulmuştu.yaşadığım zor şartlara rağmen,kültür ve sanat merkezini ayakta tutmaya çalışıyorum. sakıp sabancı ,can kıraç ve eczacıbaşı gibi holdinglere bağlı müzeler,15 yıllarını kutlarken,ılbarıt köyündeki 'müze' 20 ci yaşına girmiş bulunmakta.doğal olarak benim kendi imkanlarımla kutlama şansım yok.geçenlerde köyü ziyaret eden,karabük ve safranbolu protokolu,hatta bunlara karbük vekilleride dahil,hiçbir fikir yürütmedi.ilerde burunanın konumu ne olacak diye...yıllar öncesi almanlar burayı ziyaret ettiklerinde,peşinsıra birilerini yetiştiriyormusun,bende malesef yanıtını vermiştim.kaldıki bir sanat-evini ayakta tutumak o kadarda kolay değil...her şeyden önce bilgi birikimi istiyor.çünkü sanat-evine girildikten sonra,sorular ard arda geliyor.dün ise istanbul'un çeşitli üniversitelerinden öğrenciler müzeyi ziyaret ederek süpriz yaptılar.
